عارف قزوینی شاعری آزاده بود/ سرودن شعر سفارشی موجب کسر شأن شاعر نیست
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۳۰۲۳۲۰
اسماعیل امینی عارف قزوینی را شاعر آزادهای خواند که هیچگاه بازیچه جریانهای سیاسی در ایران نشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست بررسی پیشینه ادبیات آهنگین پیرامون بررسی زندگی و آثار عارف قزوینی با حضور اسماعیل امینی استاد زبان و ادبیات فارسی و مهران مهرنیا موسیقیدان در بنیاد شعر و ادبیات داستانی برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این نشست اسماعیل امینی گفت: عارف قزوینی در دورهای زندگی میکرد که شاعران، مفاهیم ذهنی گذشتگان درباره یک معشوق موهوم، تیپیکال و با ویژگیهای یکسان را تکرار میکردند؛ اما موفقیت عارف در اینجاست که با گذر از آن معشوقِ نیمهعرفانی_نیمهتغزلی به یک انسانِ واقعی که مصداق دارد میرسد. تمامی شاعران در دوره پختگی خود به جای ساخت اسطورههای ذهنی و موهوم، زندگی را با شعر پیوند میدهند. یعنی شاعر به جایی میرسد که میگوید این شعر را در فراغ یک دوستِ عزیز یا در سوگِ کسی گفتهام که این مسئله نشاندهنده مفهوم عینیت در شعر است.
وی افزود: عارف قزوینی شاعری است که حتی در اشعار سیاسی نیز از مفاهیم تغزلی نظیر «زلف یار» و «میکده» استفاده میکند که این نشاندهنده وابستگی او به فضای سنتی شعر ایران است؛ هرچند که در نظر برخی به کاربردنِ چنین الفاظی وصله ناجور باشد.
امینی تصریح کرد: عدهای خلقِ آثار سفارشی توسط هنرمندان را مورد انتقاد قرار میدهند؛ اما این کار به هیچ وجه ناهنجار نیست. بسیاری از شاهکارهای هنری ایران و جهان، آثاری هستند که به سفارش حکام یا ثروتمندان خلق شده است. مسجد شیخ لطفالله اصفهان، شاهنامه فردوسی و تابلوی لبخند مونالیزا همگی آثار سفارشی هستند. گاهی لازم است که اثر هنری سفارشی باشد؛ چون هنرمندی که چند سال از عمرش را صرف تولید اثر میکند نیاز به تامین مالی دارد. شاعر الزاماً نباید زاهد و تارک دنیا باشد که احساس بینیازی از مالِ دنیا کند و یا مبارزِ چریک باشد که صرفاً به خاطر آرمانهایش فعالیت کند؛ بنابراین اخذِ سفارش برای شاعر، کسرِ شأن محسوب نمیشود.
وی ادامه داد: عارف قزوینی در شعری به ستایش کابینه سیدضیاءالدین طباطبایی پرداخته بود که برخی به این خاطر او را متهم به گرفتن پول از سیدضیاء میکردند؛ در صورتی که عارف شاعری آزاده بود و اگر هم گاهی آثار سفارشی سروده بود؛ بنا بر تشخیص و تمایل و علاقه خودش به آن جریان سیاسی بود. او زمانی به طرفداری از جنبشهایِ ترکان در عصر خودش شعر میسرود؛ اما بعدها که آنان را برحق ندید؛ بر علیه آنان شعر سرود و به خاطر آن تاوان سنگینی را متحمل شد. چنین بازگشتی شجاعت بسیاری میخواهد و نشاندهنده آزادگیِ این شاعر است. البته او به خاطر همین رویکرد، هیچگاه در میان سیاسیون، جایگاهی نداشت.
در ادامه مهران مهرنیا گفت: عارف قزوینی در دوره تاریخی بسیار مهمی زندگی کرده است؛ یعنی آستانه مشروطه و مشروطه. در آن دوره سنتِ مستحکمِ موسیقیِ ردیفودستگاهی در مناطق فارسنشینِ ایران رایج بود و عارف نیز شدیداً پایبند به همین سنت بود. آنچنان که در پاسخ به کلنل علینقی وزیری که از پرچمداران تجدد در ایران بود و قصدِ غربیکردن موسیقیِ ایران را داشت؛ نامهای مینویسد و طی آن دفاعِ جانانهای از موسیقی ایرانی میکند.
وی ادامه داد: مسئله «ریتم» در تصنیف موضوع بسیار مهمی است و یکی از دلایل ماندگاری نام عارف در تاریخِ تصنیف ایران، ریتمهای او است. چنان که از آثار عبدالقادر مراغهای و امثال او پیداست؛ موسیقی فارسی دارای ریتمهای بسیار پیچیدهای بوده است؛ یعنی دورهای مفصلی که محدوده آنها از ششضربی تا نوزدهضربی بوده است. اما در زمان عارف و شیدا دورها کوتاهتر شد؛ به نحوی که حتی دورهای چهاردهضربی و شانزدهضربی نیز در آثار آنها دیده نمیشود.
مهرنیا تاکید کرد: در خلق آثار هنریِ سفارشی، مسئله مهم هوشیاریِ سفارشدهنده و سفارشگیرنده است. عارف قزوینی شیفته زنی به نام آفاقخانم بود و برای او تصنیفی با مطلع «افتخار همه آفاقی و منظور منی» را سرود. اکنون دیگر آفاقخانمی وجود ندارد اما هنوز این تصنیف را میخوانند؛ در صورتی که این اثر از نظر ذهنی سفارشی محسوب میشود اما هوشمندیِ عارف موجب ماندگاری اثرش شد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۳۰۲۳۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آموزش زبان فارسی در ارمنستان موجب تقویت تعاملات دو کشور میشود
به دعوت وزارت فرهنگ، آموزش و پرورش و علوم ارمنستان هیاتی از جمهوری اسلامی ایران به ریاست حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانیپور امروز (پنجشنبه، ۱۳ اردیبهشت) به منظور آشنایی با روند آموزش زبان فارسی در مدارس ارمنستان، به همراه آرتور مارتیروسیان معاون وزیر فرهنگ آموزش و ورزش ارمنستان از مدرسه دولتی ۳۵ ارمنستان با حدود ۲ هزار دانش آموز بهعنوان یکی از مدارس فعال در بخش فارسیآموزی دیدن کردند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانشآموزان فارسیآموز را سفیران فرهنگی دانست و گفت: گزارش و مشاهدات در زمینه دانشآموزان فارسیآموز این مدرسه حاکی است که مردم ارمنستان با مردم ایران روابط دیرینه فرهنگی دارند و بهعنوان دوست و برادر در کنار یکدیگر هستند.
حجتالاسلام ایمانیپور افزود: در زمینه تقویت آموزش زبان فارسی در ارمنستان تلاش میکنیم و از وزارت علوم و فرهنگ ارمنستان به دلیل ایجاد فضای مناسب آموزشی برای فارسیآموزان تقدیر کرد.
وی ابراز امیدواری کرد در پی فرصتی که برای فارسیآموزان ارمنستان ایجاد شده، در آینده شاهد توسعه روابط دو کشور و گسترش فرهنگ ارمنستان و ایران باشیم.
مارتیروسیان، معاون وزیر فرهنگ ارمنستان با تشکر از رئیس دستگاه دیپلماسی فرهنگی کشور به دلیل بازدید از مدرسه ۳۵ گفت: زبان فارسی از زبانهای مورد علاقه مردم ارمنستان است و در وزارت علوم تلاش خواهیم کرد موانع موجود در زمینه فارسیآموزی برطرف شود و از هیچ تلاشی برای تقویت آموزش زبان فارسی فروگذار نمیکنیم.
مدیر مدرسه ۳۵ هم از حضور ایمانیپور و همراهان وی در این مدرسه ابراز خرسندی کرد و گفت: این دیدار بهطور قطع موجب تقویت روابط و ایجاد شوق و انگیزه در دانشآموزان فارسیآموز ارمنستان بهویژه این مدرسه میشود.
وی با تشکر از جمهوری اسلامی ایران و سفارت و رایزنی فرهنگی ایران در ارمنستان برای حمایت از آموزش زبان فارسی، خاطرنشانکرد: کلاس آموزش زبان فارسی به همت سفارت جمهوری اسلامی ایران تجهیز شده و کتابهای آموزشی امسال برای دانشآموزان به دست مدارس رسیده است.
مدیر مدرسه ۳۵ ابراز امیدواری کرد که در روند آموزش زبان فارسی در زمینه کمی و کیفی ارتقای چشمگیر ایجاد شود.
مدرسه ۳۵ در منطقه «اربونی» با یکهزار و ۵۰۰ دانشآموز، یکی از مدارس فعال ارمنستان در حوزه آموزش زبان فارسی است که ۳۵۰ دانشآموز آن در مقاطع پنجم تا نهم زبان فارسی را بهعنوان زبان رسمی فرا میگیرند.
برپایه این گزارش، حجتالاسلام ایمانیپور با اجرای برنامههای فرهنگی توسط دانشآموزان مورد استقبال قرار گرفت، سپس سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و سرود ملی ارمنستان توسط دانشآموزان این مدرسه اجرا شد.
اجرای نمایش آثار سعدی بهویژه حکایتهای گلستان سعدی توسط ۲ نفر از دانشآموزان مدرسه ۳۵ از دیگر برنامههای این بازدید بود.
تومانیان یکی از نویسندگان ارمنستان نیز یکی از حکایتهای گلستان سعدی را نمایشنامهخوانی کرد که بهویژه شعرخوانی او مورد توجه بازدیدکنندگان قرار گرفت.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها